مراحل هيجان جنسي
ايجاد هيجان جنسي در زن و مرد طبق پژوهش هاي Masters و Johnson به ۴ بخش تقسيم ميشود:
۱ـ مرحله تحريک
۲ـ مرحله اوج
۳ـ مرحله ارضاء
۴ـ مرحله بازگشت

فاز تحريک بر اثر تحريک رواني نيز به وجود مي آيد. مثلا رنگ چشم، مدل مو، کل شکل ظاهــري، بوسه، نوازش و يا دست زدن مستقيم به دستگاه تناسلي، يک صدا، يک حرکت لطيف و رمانتيک تصويري يا جسمي.
در آمريکا پژوهشي صورت گرفته که طبق آن ۵۸ درصد از زنان بر اثــر نگاه مرد تحريک ميشوند. اين رقم براي مردان ۷۲ درصد است. ۱۲ درصد زنان و ۵۴ درصــد مردان بر اثر نگاه کردن به تصـوير لخت جنس مخالف تحريک ميشوند. به همين دليل در تبليغات از زنان برهنه استفاده ميشود.يک چهارم زنان و يک سوم مردان بر اثر ديدن عمل جنسي تحريک ميشوند. اما زنان و مردان به يک اندازه بـه وسيله ديدن فيلم و کتاب تحريک ميشوند. نتيجه اين که عکس العمل زن آهسته، آهستــه است. ديدن يک عکس سکسي، زن را شـوکه ميکند تا تحريک. اما کتاب يا فيلـــم او را آهسته، آهستــه تحريک ميکند.
همان طور که روياهاي جنسي در مورد مردان منجـر به ميل جنسي ميشود در مورد زنان نيز ميل جنســي ايجاد ميکنـد. ميل جنسي احتمالا به همان اندازه تحريک فيزيولوژي به سابقه آموزشي شخص وابستگي دارد.ميل جنسي متناسب باميزان ترشح هورمونهاي جنسي افزايش مي يابد. ميل جنسي در جريان دوره عادت ماهانه تغيير ميکند و در نزديکي زمان تخمک گذاري به حداکثــر خود ميرسد. اين امــر احتمالا ناشـي از زياد بــودن ترشــح استــروژن در جـريان مرحلــــه قبــل از تخمک گذاري است. تحـريک جنســي موضعــي در اندام هاي جنسي و مجراي ادرار موجب بـروز احساس هاي جنسي ميشود. اين علايم از طريق عصب به نخاع و از آن جا به مغزانتقال مي يابد.
وقتي زن از نظر جنسي تحريک ميشود، جريان گردش خون درپوست شدت مي يابد،قسمت هاي مشخصي از پوست قرمز ميشود، پستان ها بزرگ و نوک آنها برجسته ميشوند، غددي که در زيــر لبهاي کوچک آلت تناسلي هستنــد موجـب ترشـح مايـع لزجــي به نام «موکوس» در مدخـل واژن ميگردند. موکوس عامل اصلي عمل لغزنده سازي در جريان عمل جنسي است. اين لغزنده سازي به نوبه خود براي برقراري يک احساس مالش دهنده لذتبخش به جاي يک احساس ناراحت کننده که ممکن است براثر يک واژن خشک به وجود آيد،ضروري است.يک احساس مالش دهنده بهترين احساس را براي توليد رفلکس هاي مناسب که منجر به اوج لذت جنسي ميشوند، ايجاد ميکند. ۱۰ تا ۳۰ ثانيه پس از تحريک، مـاده لزجــي در واژن ترشح ميشود و بر اثــر ترشــح ماده لـزج، واژن مرطوب ميگردد. به اين عمل Lubrication ميگويند.دستگاه تناسلي قرمز و واژن بزرگ ميشود. در مرحله تحريک:
۱) انقباض عضلات شدت ميگيرد. ماهيچه هاي دستگاه تناسلي و لگن خاصره بدون اراده منقبض ميشوند.
2) باعث جمع شدن مقدار زياد خون در لگن خاصره و دستگاه تناسلي ميگردد. فشار خون افزايش مي يابد، ضربان قلب شدت ميگيرد و حرکت تنفسي بالا ميرود. در واقع در تحريک جنسي کل بدن دخالت ميکند.
۲ـ مرحله اوج
تغييرات فوق باقي ميماند. اعصاب پاراسمپاتيک، شريان هاي بافت واژن را گشاد و وريدهاي آن را تنگ ميکند و موجب تجمع سريع خون ميشود به طوري که مدخــل واژن تنگ ميگردد. واژن بـر اثــر ازدياد خون به نصف تقليل مي يابد و به دور پنیس حلقه ميزند. اين امر به برقراري تحريک جنسـي کافي در مرد کمک ميکند و تحريک را افزايش ميدهد. کليتوريس براي ايجاد احساس هاي جنسي حساسيت دارد. کليتوريس بزرگ نميشود بلکه به اطراف استخوان شـرم گاه کشيــده و به عقـب رانـده ميشود، به طوري که لمس مستقيم آن مشکل ميگردد.
اين فاز بسته به تحريک رواني و يا فيزيکي ميتوان کم و بيش طول بکشد و يا به مرحله بالاتــر که ارضاء جنسي است برسد، يا آرام آرام پايين آمده و پايان يابد.
۳ـ مرحله ارضاء
اين مرحله در مقايسه با مراحل ۱ و ۲ بسيار کوتاه است و در چند ثانيه انجام ميگيرد. در يک ارضاء ساده ۳ تا ۵ و در يک ارضاء شديدتر ۸ تا ۱۲ انقباض عضلات ميتواند انجام گيرد. ارضاء تشکيل شده است از انقباض ريتميـک عضلانــي خارج واژن در مقابل بافت هاي وريـدي به دور واژن و بافت هاي جلويي لب هاي کوچک.درواقع انقباض موزوني عضلات مختلف بايکديگرارگاسم رابه وجودمي آورد. به عبارت ديگردرجريان ارگاسم عضلات پرينه زن به طورهماهنگ منقبض ميشود.هماهنگي کشش عضلات باعث فشار و جاري شدن خون در رگ ها و باعث ارضاء ميشود.
در کتاب پزشکي منتشره در ايران چنين آمده است:«هنگامـي که تحريک جنسي موضعـي به اوج شدت ميرسد و بويژه هنگامي که احساس هاي موضعي به وسيله سيگنال هاي شرطي ـ رواني مناسب از مغز تقويت ميشوند، رفلکس هايي بروز ميکننـد که موجب اوج لذت جنسي يا ارگاســم ميشوند.»
زنان در تحريک کامل ميتوانند چند بار پشت سر هم ارضاء شوند. از طريق مقاربت واژني اين عمل ميتواند ۶ بار يا بيشتر باشد. اگر کليتوريس به صورت مستقيم تحريک شود و زن آن را هدايت کند، در مدت يک ساعت زنان ميتوانند تا چند بار ارضاء شوند.
تفاوتي بين ارضاء جنسي از طريق واژن و ارضاء از طريق کليتوريس وجود ندارد. به نظر Masters و Johnson وجود ارضاء جنسي بدون وابستگي به محل تحريک که باعث آن شده باقي ميماند.
فرويد معتقد بود اگر تحريک کليتوريس به روي واژن منتقل شود، زن به تکامل زنانگي خود رسيده است. امروز اين تئوري ها رد شده است، ما امروز از ارضاء واژني، ارضاء از طريق کليتوريس، و يا از طريق رويا صحبت ميکنيم. از نظر فيزيولوژي همه اين ها به هم شبيه هستند.

۴ـ مرحله بازگشت
در مرحله بازگشت، کل تحريک به حالت اوليه برميگردد. فشار خون، ضربان قلب و تنفس به حالت اوليه برميگـردد، عضلات دوبـــاره منبسط ميشــود. کليتـــوريس به حالت قبل باز ميگــردد. سرعت بازگشت بستگــي به ارضاء شدن دارد. اگر زن ارضـاء شود در عرض چند دقيقه همه چيز به حالت اول برميگردد. در غير اين صورت خون مدت طولاني در واژن ميماند و ميتواند احساس نامطبوعـــي ايجاد کند که تا يک ساعت به طول بيانجامد. البته اين حالت،به شکلــي که فرد به طورآگاهانــه در ايجاد آن تلاش کند، نيست.
کل سيستم دريافت در مرحله بازگشت محدود ميشود. زن در برخي دقايق بي حال و بي هوش ميشود.
دو دانشمند مذکور در سال ۱۹۶۶ ثابت کردند که جمع شدن خون پس از اوج جنسي در عرض چند دقيقه به حالت اول برميگردد وگرنه ساعت ها طول ميکشد تا به حالت اول برگردد. يک سوم زنان دست به خودارضائي ميزنند تا اين گرفتگي جنسي را که نتيجه عشق بازي است به حالت اول برگردانند.
مرد در مجموع قدري زودتر به ارضاء ميرسد. ارضاء جنسي زن طولاني تر از مرد است. زن بلافاصله پس از ارضاء ميتواند به يک نقطه اوج ديگر برسد، در حالي که مردان در مجموع پس از سپري شدن مدت زماني، به تحريک تازه پاسخ ميدهند.
توانايي عکس العمل جنسي زن نه به طور کمي و نه کيفي ضعيف تر از مرد نيست. اين که زن در رفتار جنسي خجالتي و کم روست به مسئله فيزيولوژي وي برنميگردد. اين نظر که زن در توانايي، حساسيت جنسي پايين تر از مرد دارد، در واقع به پيشداوري جامعه مردسالار برميگردد.
Masters و Johnson به اين نتيجه رسيدند که در مدت حاملگي و پس از زايمان بعد از بهبود زخم ها دليلي براي عدم روابط جنسي وجود ندارد.
حتي بين ۳ تا ۶ ماهگي بسياري از زنان خواست تمايل جنسي شان افزايش مي يابد و ارضــاء جنسي شديدتري را تجربه ميکننــد. در سه ماه آخــر حاملگي تمايل جنســي کم ميشود. اگــر احتمال سقط جنين وجود نداشته باشد،زن تاچندهفته قبل ازوضع حمل هم ميتواندروابط جنسي داشته باشد